“Mendoj, pra jam”

21/03, 2025

Mendoj, pra jam – jo thjesht një thënie, por një manifestim i thellë i ndërgjegjes njerëzore dhe i fuqisë së të menduarit. Në veprën e tij “Diskurs mbi Metodën”, René Descartes përdori dyshimin metodik për të sfiduar çdo bindje të parakohshme dhe për të gjetur një pikë të patundur, ku çdo dyshim këmbëngul. Në këtë mënyrë, akti i të menduarit u bë dëshmi e palëkundur e ekzistencës së tij, duke shpërblyer vetëdijen me një pozicion themelor dhe të pazëvendësueshëm në rrugën e njohjes.

Ky moment intelektual u shndërrua në një revolucion që ndryshoi rrënjësisht mënyrën se si e perceptojmë botën dhe veten tonë. Në zemër të këtij revolucion, ekziston një theks i thellë në rolin e arsyes dhe subjektivitetit, duke nënvizuar se secili prej nesh është subjekt i të vërtetave që ai vetë krijon përmes përjetimit dhe mendimit të pavarur. Ideja e Descartes-it nuk u ndal vetëm në një reflektim filozofik, por hapur rrugën për zhvillimin e individualizmit dhe për anëtarësimin e njeriut në universin e pafundës të mendimit kritik.

Dualizmi i tij, i cili nda shpirtin nga trupi, gjithashtu ka nxitur debate të pasura midis filozofëve dhe shkencëtarëve, duke krijuar një dialektikë që vazhdon të ndikojë në studimet e mendjes dhe të trupit. Kjo ndarje, edhe pse sfiduese, thekson ndërlidhjen komplekse midis realitetit fizik dhe realitetit të ndërgjegjes, duke pasuruar diskutimet rreth natyrës së qenies njerëzore.

Në përfundim, “Mendoj, pra jam” mbetet një thënie me një ndikim të përjetshëm, që sfidon çdo epokë të të menduarit për të shqyrtuar natyrën e vetë ekzistencës. Ajo frymëzon një udhëtim intelektual, duke i dhënë njeriut mjetet për të ndërtuar një të ardhme ku vetëdija dhe arsyetimi janë themelet e të gjitha njohurive. Ky mesazh universalisht i fuqishëm vazhdon të ndriçojë rrugën e filozofisë dhe të nxitë rreth reflektimeve për jetën, identitetin dhe lidhjen thelbësore mes mendjes dhe botës që na rrethon.

Punoi: Esmeralda Elezi